Nieuwe column Mariska Overman-Bruntink: Zij die Nederland helpen sterven?

Een klein, onbetekenend puntje, maar toch. Gezondheidszorg, beste EO, is best breed. En ja, jullie laten verschillende delen zien, zelfs psychiatrie en ouderenzorg. Toch mis ik het een en ander. En dat heeft te maken met de focus die gekozen is: gezondheidszorg houdt mensen in leven. Dat is meestal de bedoeling inderdaad. Maar er is ook een tak van sport binnen de gezondheidszorg waar ‘in leven houden’ niet de primaire focus is. Met een mooi woord heet dat ‘palliatieve zorg’. U zegt? ‘Pa-llia-tieve zorg’: zorg voor ongeneeslijk zieke mensen. Ja, want ondanks die 1,2 miljoen zorgmedewerkers gaan er verdorie toch nog mensen dood af en toe. Je snapt het niet, maar het gebeurt wel. En nog gekker: die mensen worden dan nog steeds verzorgd, in diezelfde gezondheidszorg. Omdat er, ook zo gek, mensen zijn die vinden dat wanneer genezing niet meer mogelijk is, er nog wel recht is op zorg om een beetje kwaliteit van leven te waarborgen. Want het zijn er best veel uiteindelijk (zo’n 75.000 per jaar), die mensen die dood gaan. Ze gaan dood aan kanker, hartfalen, COPD en nierfalen. Soms gaat dat snel, soms duurt dat nog jaren. Op allerlei plekken worden deze mensen verzorgd, tot aan het einde toe. Terminaal heet dat overigens, dat laatste stukje. Duizenden professionals én vrijwilligers (ja, echt waar. Zonder dat ze er geld voor krijgen zijn er mensen die andere mensen helpen) staan dagelijks aan het bed van ongeneeslijk zieken mensen. In verpleeghuizen, in hospices, thuis en zelfs in ziekenhuizen.

Weet je, beste EO, wat mij een beetje zorgen baart is dat de focus van dit programma: het in leven houden. In de zorg word je beter is de boodschap. Terwijl dat dus niet altijd zo is. En dat is geen falen, dat is het leven. We zijn bij lange na niet zo maakbaar als dat we zouden willen. Het zou toch mooi zijn als die boodschap iets meer aandacht kreeg? Als we laten zien dat de zorg haar best doet voor mensen te zorgen, of ze nou beter worden of niet. Het zou mooi zijn aandacht te geven aan al die mensen die in de achterhoede werken, daar waar geen eer meer te behalen valt in overwinnen en overleven, alleen nog in compassie en aanwezig zijn. Misschien dat de dood dan weer een beetje normaler wordt en gezien wordt als deel van het leven. Een deel dat er mag zijn, ook al is het verdrietig.

Beste EO. Ik kijk reikhalzend uit naar het vervolg op deze 5 afleveringen. Ik weet wel een titel: ‘Zij die Nederland helpen sterven’. Mooi toch?
terug naar overzicht