Theatervoorstelling Dag lieve oma

Dit artikel is geschreven door Carla Overduin.

`Leid kinderen niet af van hun pijn en verdriet, maar zorg dat er ruimte voor is"

Bijna elk kind krijgt onvermijdelijk te maken met verlies. `Soms is het een echtscheiding thuis, of de dood van een huisdier, maar soms ook de dood van een dierbare`, zegt José Janssen. `Het is belangrijk om daar iets mee te doen.`
Het viel de twee peuterleidsters op dat er nog heel weinig op dit gebied wordt gedaan in peuterspeelzalen en in de kinderopvang. `Je wilt kinderen beschermen tegen leed, een logische reactie. Daarnaast zijn pedagogisch medewerkers vaak ook een beetje bang voor het onderwerp, omdat zij dan worden geconfronteerd met hun eigen verdriet en verlies. Praten over verlies, praten over de dood, roept immers ook bij jezelf emoties op.` De verliesconsulent benadrukt dat het een onderwerp is dat je toch niet uit de weg moet gaan. `Als je een kind leert om met emoties om te gaan, om er open over te zijn, dan heeft het daar zijn hele leven profijt van.`

Theater
Als afsluitend werkstuk van hun opleiding tot verliesconsulent besloten José Janssen en Elles de Wilt om een theatervoorstelling te maken voor kinderen van drie tot en met acht jaar. `Meestal is het overlijden van een opa of oma het eerste grote verlies waarmee een kind te maken krijgt. Daarom kozen we als uitgangspunt het boek "Dag lieve oma", van Vrouwke Klapwijk. De voorstelling is een combinatie van vertellen, poppenspel en schaduwspel en is geregiseerd door Margreet Greeve van poppentheater "De Dwerg". Het stuk gaat over Pien en Pablo die hun oma verliezen. José Janssen speelt moeder, Elles de Wilt is vader en elk hebben ze een handpop die een kind voorstelt. Alle mogelijke onderwerpen komen in de voorstelling aan bod: het ziekenhuis, de dood van oma, het verdriet, de kist met haar koude lichaam en de begrafenis. José Janssen: `We hebben er herkenbare dingen in verwerkt. Bijvoorbeeld dat kinderen heel directe vragen stellen. "Waarom heeft oma al die slangetjes in zich? Wat is doodgaan? Maar ook het verschil tussen jongens en meisjes. Pien wil mama troosten en Pablo gaat liever met papa voetballen, zodat hij zijn verdriet keihard weg kan trappen.`
De voorstelling moet je niet alleen boeken als er al iets is gebeurd. Juist als er niets aan de hand is, is het prettig om het onderwerp aan te roeren. Dan kun je er met zijn allen over leren praten zonder dat er veel emoties bij komen kijken. Het maakt niet alleen de kinderen losser en vrijer, maar ook de pedagogisch medewerker zelf. Je leert er beter over praten.

Lespakket
Dag lieve oma is meer dan alleen drie kwartier voorstelling. Voorafgaand aan de voorstelling komen de verliesconsulenten langs in kindercentrum, peuterspeelzalen op school, om te praten over het onderwerp. Er is een lespakket dat pedagogisch medewerkers en leerkrachten kunnen gebruiken en na de voorstelling is er nog een nabespreking met de professionals. Het lesmateriaal is eveneens gebaseerd op het boek. Elke "les" is een hoofdstuk met een creatieve opdracht.

Voelsprieten
Het onderwerp verlies blijft nog teveel liggen, is de overtuiging van José Janssen en Elles de Wilt. `Scholen en kindercentra onderschatten vaak wat kinderen denken en voelen. Ook zij hebben boosheid, verdriet, angst en willen die graag kunnen uiten zonder dat ze een lastig kind gevonden worden. Kinderen hebben heel fijne voelsprieten. Ze moeten het gevoel hebben dat het onderwerp bespreekbaar is en dat ze serieus genomen worden.

Een belangrijke doelgroep vormen de ouders. `We raden kindercentra en scholen aan om het onderwerp van tevoren met de ouders te bespreken. Dan weten zij waarom hun kind ineens met vragen komt. Het is sowieso verstandig om eens een ouderavond over verlies te houden. Je kunt ouders voorlichten over hoe zij zelf met het onderwerp om moeten gaan. Ook behoren ieder school of kindercentra een verliesprotocol te hebben. "Als je regels en richtlijnen op een rij zet, sta je nooit meer met je mond vol tanden richting het kind of de ouders.

Informatie
De Theatervoorstelling `Dag lieve oma` kunt u boeken bij:
José Janssen 06-28232783
Elles de Wilt 06-15160347
www.praktijkverlorenverleden.nl
Voor verdere informatie of vragen kunt u mailen: info@praktijkverlorenverleden.nl
terug naar overzicht